Kraina Kanału Oberlandzkiego

    Jest to jeden z serii statków typu SP-45 budowanych seryjnie przez Warszawską Stocznię Rzeczną dla różnych armatorów. Opisywany statek zbudowano w 1966 r.

Statki pasażerskie SP-45

    Zgodnie z książkowym rozdziałem Ryszarda Kowalskiego (100 lat żeglugi pasażerskiej. Ostróda-Iława-Elbląg 1912 – 2012): „Od 1961 roku zaczęły się pojawiać m. in. na Wielkich Jeziorach Mazurskich niewielkie statki produkcji Warszawskiej Stoczni Rzecznej, z silnikiem spalinowym o mocy 45 KM, do przewozu 34 pasażerów, przeważnie na zamkniętych akwenach i w krótkich rejsach (…)

Statek pasażerski BURSZTYN na odcinku pochylniowym

(autor: W. Danielewicz)

    Były to statki pasażerskie zaprojektowane przez Zakład Teorii Okrętów Politechniki Gdańskiej na bazie statku inspekcyjnego SI-40. Początkowo miały oznaczenie SP-40, które później zmieniono na SP-45.

     Ze względu na to, iż miały parametry właściwe dla kanału Ostródzko-Elbląskiego, wprowadzono je również po 1965 roku do eksploatacji na tym szlaku wodnym.”.

Historia jednostki

    Obecnego „Bursztyna” zbudowano w 1966 r. dla Zarządu Wojewódzkiego Parku i Kultury w Chorzowie. Został wówczas nazwany KAROLINKA. Statek mógł zabierać na pokład 34 pasażerów.

Statek pasażerski KAROLINKA na zbiorniku wodnym Parku Śląskiego w Chorzowie.

Na zdjęciu po prawej – widoczna pływająca restauracja „Arizona”

(źródło: archiwum autora)

    Jak podaje Aneta Borowik (Park Śląski w Chorzowie. Projekty i realizacje z lat 1950-1989): „W 1960 r. uruchomiono niezwykły obiekt – pływającą po stawie na pontonach kawiarnię-dancing „Arizona”. Miała kształt spłaszczonego dysku, a jej konstrukcję wykonano ze stali. Nowoczesna, futurystyczna forma wpisywała ją w nurt budowli inspirowanych stylistyką statków kosmicznych. W prasie okrzyknięto ją jedyną taką kawiarnią na świecie (...)

Pływająca restauracja „Arizona” na zbiorniku wodnym Parku Śląskiego w Chorzowie – druga połowa lat 60. XX w. (źródło: fotopolska.eu)

     Oprócz „Arizony” po stawie pływały statki – „Danusia”, „Hutnik”, „Górnik”, „Chorzów” i „Karolinka”. Niektóre były całkiem spore – jeden z nich zbudowany w 1966 r. przez Rzeczną Stocznię „Warszawa” miał 18 m długości, 3 m szerokości i dwa pokłady na 36 osób.

Żegluga pasażerska w Parku Śląskim w Chorzowie

(źródło: chorzow.naszemiasto.pl)

    Od 1967 r. powstawała sztuczna wyspa-tratwa budowana przez port w Koźlu, z elegancką kawiarnią z cocktail-barem i dansingiem dla 250 osób. Uruchomiono ją rok później.”.

Przystań na zbiorniku wodnym Parku Śląskiego w Chorzowie w połowie lat 80. XX w. oraz jeden z ostatnich widoków KAROLINKI (źródło: fotopolska.eu oraz B. Ruciński)

    Po niemal 3 dekadach, w 1994 r. statek przeszedł remont, połączony z wymianą silnika. Od 1997 r. oficjalnym armatorem został Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku im. J. Ziętka w Chorzowie.

Ostródzka transformacja KAROLINKI w BURSZTYNA

(autor: B. Ruciński)

    W 2010 r. statek KAROLINKA został wycofany z „chorzowskiej” eksploatacji i przeznaczony na sprzedaż. Statek został ostatecznie zakupiony przez Bartłomieja Rucińskiego w 2011 r. – kończąc tym samym swój „śląski” życiorys.

    Został bowiem przetransportowany do mazurskiej Ostródy, gdzie przeszedł znaczne remonty i przebudowy sposobem „gospodarczym”, które trwały kilka lat.

Transport BURSZTYNA (autor: B. Ruciński)

     Pół wieku po wybudowaniu, w 2017 r. statek wszedł ponownie do służby, tym razem pod nazwą BURSZTYN. Jest eksploatowany na Kanale Elbląskim.

Rysunek statku pasażerskiego BURSZTYN. Wygląd w 2018/2019 r.

(autor: W. Danielewicz)

Dane eksploatacyjne

• Typ statku: pasażerski, motorowy.
• Wymiary:

– długość 15.10 m,

– długość m.p. 14.90 m;

– szerokość 3.35 m,

– wysokość boczna/całkowita 1.45/3.35 m,

– zanurzenie 0.75 m.

Widok wnętrza sterówki i dolnego pokładu statku BURSZTYN

(źródło: Ostróda NEWS.pl)

• Silniki główne:

– 1 silnik wysokoprężny typ: 3NVD-18; produkcji: VEB DB Lipsk [Leipzig]; 3 cylindrowy; moc: 23 KM; ilość obrotów silnika/śruby: 1500/750 na min.

– 1 silnik wysokoprężny typu: SW 226/M5; 4 cylindrowy; prod.: Puckie Zakłady Mechaniczne w Pucku/Wytwórnia Silników Wysokoprężnych, Andrychów; moc: 68 KM; numer fabryczny: 018/12024.

• Inne dane:

– 1 śruba napędowa; prędkość 12 km/godz,

– załoga 2 osoby; pasażerów 48 osób.

Kapitan B. Ruciński za kołem sterowym BURSZTYNA

(źródło: Ostróda NEWS.pl)

• Armator: EKOPOLAR Bartłomiej Ruciński, Ostróda.
• Port macierzysty: Ostróda.
• Numery rejestracyjne: KŹ-01-024 [U.Ż.Śr. Kędzierzyn-Koźle]; GD-01-117 [U.Ż.Śr., Gdańsk].

Statek pasażerski BURSZTYN na pochylni Buczyniec

(autor: W. Danielewicz)

Waldemar Danielewicz

Gdańsk, grudzień 2023 r.

Ps. Administratora strony

    Ciekawym zbiegiem okoliczności jest fakt, że dawna KAROLINKA pływała po akwenie Parku Śląskiego w Chorzowie – mogąc dopływać do wspomnianej wcześniej „Arizony”, natomiast współczesny BURSZTYN może również dopływać do „Arizony” (!) – ale tak potocznie nazywanego ośrodka wodnego nad ostródzkim Jeziorem Pauzeńskim, nieopodal śluzy Mała Ruś...

Pływająca restauracja „Arizona” na zbiorniku wodnym Parku Śląskiego w Chorzowie oraz przystań ośrodka „Arizona”

na Jeziorze Pauzeńskim (źródło: fotopolska.eu oraz przystanmalarus.bookingturbo.com)

Galeria zdjęć