Kraina Kanału Oberlandzkiego

     Choć na terenie Gminy Pasłęk przebiega szlak Kanału Elbląskiego oraz w granicach gminy znajdują się trzy pochylnie (Buczyniec, Kąty i Oleśnica), to sam Pasłęk jest oddalony od kanału około 5 km. 

     Ale to się właśnie zmienia, gdyż już można twierdzić, że był oddalony...

Pasłęk (Pr. Holąd) oraz Kanał Oberlandzki na mapie z Powszechnego Atlas Geograficznego Eugeniusza Romera
z 1920 roku (źródło: archiwum autora)

    Oto bowiem do miejscowości upamiętniających „nazewniczo” dzieło Georga Jacoba Steenke dołącza z końcem lutego 2025 roku miasto Pasłęk. Przypomnijmy zatem dotychczasowe, bezpośrednie upamiętnienia.

Współczesna ostródzka ulica i dom przy ulicy G.J. Steenke
(autor: C. Wawrzyński)

Ulica Steenke i ulica Nad Kanałem w Ostródzie

     W jubileuszowym roku 2010, w celu uczczenia 150. rocznicy uruchomienia Kanału Ostródzko-Elbląskiego, Rada Miejska w Ostródzie nadała ulicy w mieście nazwę Georga Jacoba Steenke.

Uchwała Rady Miejskiej w Ostródzie z marca 2010 r. w sprawie nadania nazwy ulicy
(źródło: Biuletyn Informacji Publicznej Gminy Miejskiej Ostróda)

   Co ważne i warte podkreślenia: ulica ta prowadzi brzegiem kanału, od śluzy OSTRÓDA do Jeziora Drwęckiego, a więc odcinka realizowanego przez Steenkego w trzecim etapie budowy (kanałowej rozbudowy), w latach 70. XIX wieku.

Początek i koniec ostródzkiej ulicy Nad Kanałem. Po drugiej stronie kanału ulica G.J. Steenke 

(autor: C. Wawrzyński)

    Dokładnie po drugiej stronie kanału, vis-à-vis ulicy Steenke znajduje się ulica Nad Kanałem, nazwana tak w listopadzie 2017 roku. Nad jakim kanałem? Bezimiennym? Dla ostródzian nad Ostródzko-Elbląskim...

Uchwała Rady Miejskiej w Ostródzie z listopada 2017 r. w sprawie zmiany nazwy ulicy
(źródło: Biuletyn Informacji Publicznej Gminy Miejskiej Ostróda)

Kanał Elbląski zaczął się w Zalewie...

    Wodnym „prekursorem”, a obecnie częścią składową Kanału Elbląskiego, jest najstarszy (1334) kanał żeglowny w Polsce – Kanał Dobrzycki, prowadzący do Zalewa. Swego czasu (około roku 1872) radni Zalewa nadali honorowe obywatelstwo Georgowi Jacobowi Steenke.

Uchwała Rady Miejskiej w Zalewie z września 2021 r. w sprawie nadania imienia ekomarinie
oraz widok na zalewską ekomarinę z wieży widokowej nad jeziorem Ewingi
(źródło: Biuletyn Informacji Publicznej UM w Zalewie oraz C. Wawrzyński)

    Z kolei we wrześniu 2021 roku Rada Miejska w Zalewie nadała „ekomarinie”, pobudowanej nad brzegami jeziora Ewingi i przy zalewskim porcie, imię Georga Jacoba Steenke.

Czas na Pasłęk

   Wydawać by się mogło, że skoro na szczycie pochylni Buczyniec znajduje się pomnik Steenke, to pasłęczanie w tak wyjątkowy sposób już od dawna upamiętniają kanał i pamięć o jego twórcy. Nic bardziej mylnego...

Pomnik ku czci Steenke w gminie Rychliki. Chodnik wzdłuż kanału, torowisko, kanał
i częściowo widoczny budynek maszynowni to jeszcze (już) gmina Pasłęk
(autor: C. Wawrzyński)

     Otóż na terenie pasłęckim znajduje się niemal cała pochylnia buczyniecka, tj. wszystkie obiekty i budowle po stronie wschodniej, cały tor wodny i stok pochylni oraz budynek maszynowni po stronie zachodniej. Tym drobnym wyjątkiem jest pamiątkowy obelisk Steenkego. Zachodnia skarpa, korona nasypu z chodnikiem i część koron drzew to jeszcze Pasłęk, ale pnie drzew z pomnikiem to już gmina Rychliki.

Projekt Uchwały Rady Miejskiej w Pasłęku z lutego 2025 r. w sprawie nadania nazwy ulicy
(źródło: Urząd Miejski w Pasłęku)

    Jednak w dniu 27 lutego 2025 roku Rada Miejska w Pasłęku nada jednej z pasłęckich ulic nazwę: Kanału Elbląskiego.

Widok przyszłej pasłęckiej ulicy Kanału Elbląskiego, przed zmianą adresu
(źródło: Stowarzyszenie Łączy Nas Kanał Elbląski LGD)

    Nadanie takiej właśnie nazwy następuje na wniosek Stowarzyszenia Łączy Nas Kanał Elbląski Lokalna Grupa Działania, które ma tam swoją nową siedzibę i bezpośredni wjazd na posesję będzie się odbywał od ulicy Kanału Elbląskiego.

Siedziba Centrum Rozwoju Lokalnego w Pasłęku przy przyszłej ulicy Kanału Elbląskiego
(źródło: Stowarzyszenie Łączy Nas Kanał Elbląski LGD)

     Ps. Może również czas na inne okoliczne, nadkanałowe samorządy, choć skądinąd wiadomo, że Pasłęk nie powiedział jeszcze w tej materii ostatniego słowa...

Cezary Wawrzyński

Ostróda, luty 2025 r.

Galeria zdjęć