Kraina Kanału Oberlandzkiego

     Wbrew tytułowi, sprawa nie dotyczy (bezpośrednio) leśniczych, myśliwych ani miłośników zwierząt.

     Będzie to prawdopodobnie najkrótszy artykuł na tejże stronie, ale wydarzenie warte jest odnotowania. Otóż dnia 5 maja 2022 r. na górnym stanowisku pochylni Buczyniec, przed budynkiem Izby Historii Kanału Elbląskiego podpisano list intencyjny w sprawie dalszej rewitalizacji i turystycznego zagospodarowania otoczenia pochylni Jelenie.

Tuż przed oraz sam moment podpisania listu intencyjnego w sprawie pochylni Jelenie (autor C. Wawrzyński)

     Wydarzeniu nadano wyjątkową rangę medialną, gdyż oprócz stron-sygnatariuszy, tj. dyrekcji RZGW w Gdańsku (PGW Wody Polskie) i Wójta Gminy Rychliki (na jej terenie znajduje się ta pochylnia) oraz (tradycyjnie przy takich okazjach) członków Zarządu Związku Gmin i Powiatów Kanału Elbląskiego i Pojezierza Iławskiego, obecni byli m.in. podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, prezes Wód Polskich, wojewoda warmińsko-mazurski, poseł RP i marszałek województwa warmińsko-mazurskiego.

Rewitalizacja i zrównoważony rozwój

    Przypomnijmy, że w latach 2011-2015 miała miejsce (częściowa) rewitalizacja Kanału Elbląskiego, współfinansowana ze środków unijnych. Podkreślmy też, że te działania miały miejsce dzięki wieloletniemu lobbowaniu „Związku Gmin Kanałowych” na rzecz konieczności tej inwestycji, a swego czasu „dobrą duszą” przedsięwzięcia kazała się być minister rozwoju regionalnego Grażyna Gęsicka (zginęła w katastrofie smoleńskiej).

Publikacja o rewitalizacji Kanału Elbląskiego (źródło: RZGW w Gdańsku)

    Jednak wówczas wykonane prace (w ramach perspektywy finansowej UE na lata 2007-2013), choć konieczne z punku widzenia fizycznego istnienia i funkcjonowania odcinka pochylniowego, to ledwie część koniecznych do przeprowadzenia robót rewitalizacyjnych na całym szlaku żeglownym pomiędzy Elblągiem, Ostródą, Iławą i Zalewem.

   Aktualnie czynione są wciąż zabiegi w celu zatwierdzeniem kolejnego „programu kanałowego” finansowanego w ramach obecnej perspektywy finansowej Unii Europejskiej. Krótko mówiąc – to gminy i powiaty skupione w Związku Gmin i Powiatów KE i PI, wraz z marszałkiem województwa, mają pozyskać środki, dzięki którym Państwo Polskie (czytaj: Wody Polskie) zrealizuje swoje zadanie. Skoro jednak (na obecnym etapie) nie da się inaczej…

Treść listu intencyjnego w sprawie pochylni Jelenie, tuż po jego podpisaniu (autor: C. Wawrzyński)

     Dlaczego jednak akurat to wydarzenie jest potencjalnie tak istotne? Wszak dotyczy ledwie 350 m długości szlaku kanałowego (projekt dotyczący przebudowy kanału w km 44+600 – 44+950). Otóż w konsekwencji (przemawiający decydenci mówili o roku 2024) przy dolnym stanowisku pochylni Jelenie ma powstać miejsce obsługi pasażerów i turystów (parking dla samochodów i autobusów, gastronomia), wraz z nabrzeżem do cumowania statków pasażerskich i obrotnicą dla statków.

    Generalnie to dawne nabrzeże przeładunkowe oraz tereny nieistniejącej cukrowni, opisanej w artykule: Przykanałowa cukrownia w Jelonkach. Zakończenie tego artykułu było następujące: "Gdyby cukrownia i jej wyjątkowe urządzenia transportowe działały do naszych czasów, moglibyśmy mówić o unikalnej atrakcji turystycznej, albowiem w jednym miejscu funkcjonował transport wodny, kolejowy-szynowy (pochylnie) oraz kolejowy-linowy. Miejmy nadzieję, że w przyszłości ponownie „słodko” potoczy się dalsza historia kanału Elbląskiego i Kanału Międzychodzkiego oraz terenów przy pochylni Jelenie…".

t

Wizualizacja miejsca obsługi pasażera wg Urzędu Gminy Rychliki. Oczywiście z uwagi na zakaz pływania po kanale

„pod żaglami” należy część rysunku uznać za Licentia poetica (autor: C. Wawrzyński)

     Planowane rozwiązanie ma przyczynić się do bardziej równomiernego rozłożenia ruchu żeglugowego i turystycznego na pochylniach, w tym przypadku intensyfikując to zjawisko na pochylniach od strony Elbląga. W przeciwnym razie grozi nam „zadeptanie” i dosłowne „zajechanie” torowiska i urządzeń pochylniowych w Buczyńcu!

Typowy widok z sezonie letnim na pochylni Buczyniec (źródło: archiwum autora)

Zasłużone odznaczenie

    Podkreślmy, że w trakcie uroczystości srebrnym krzyżem zasługi został odznaczony Pan Stanisław Otremba, niezwykle zasłużony pracownik dla żeglugi śródlądowej (w tym m.in. Kanału Elbląskiego), do niedawna m.in. dyrektor RZGW w Gdańsku.

Po lewej – moment dekorowania srebrnym krzyżem zasługi Stanisława Otremby na pochylni Buczyniec w dniu 5 maja 2022 r. Po prawej - Wyspa Spichrzów w Elblągu w dniu 21 czerwca 2014 r. Kolejno od lewej: autor zwycięskiej pracy konkursowej Adam Chmielewski, portret G.J. Steenke i przedstawiciel RZGW w Gdańsku Stanisław Otręba.

(źródło: C. Wawrzyński oraz SMKE NAVICULA)

    Przypomnijmy, że w ramach poszukiwania wizerunku Georga Jacoba Steenke (jeszcze wówczas nam nieznanego) w czerwcu 2014 r. Stowarzyszenie Miłośników Kanału Elbląskiego NAVICULA przeprowadziło konkurs malarski na portret G.J. Steenke. W pracach zespołu uczestniczył m.in., uwidoczniony na powyższym zdjęciu, Stanisław Otremba.

Cezary Wawrzyński

Pochylnia Buczyniec/Ostróda, maj 2022 r.

Galeria zdjęć